صفحه آرايي كتاب: كتاب از سه بخش اصلي تشكيل مي شود: پيش از متن، متن، پس از متن پيش از متن که عبارتند از جلد، آستر بدرقه و صفحات قبل از متن. صفحات متن که اين صفحات قطعاً از صفحه فرد شروع مي شوند و جمع آن ها با واحدهاي پس از متن بايد داراي تعدادي فرم چاپي مشخص باشد. پس از متن: پس از متن شامل پيوست يا پيوست ها، واژه نامه، كتابنامه فهرست راهنما مي شود. همه اين ها معمولاًاز صفحه فرد شروع مي شوند و همانطور كه مي دانيد در كتاب هاي فارسي، صفحه سمت چپ فرد است و در كتاب هاي لاتين صفحه سمت راست. موضوع دیگر طراحی جلد کتاب است.طرح جلد باید المان خاص و موضوعی مرتبط با محتوای کتاب باشد هرچند که این موضوع بستگی به خود گرافیست دارد ،که چگونه از پیرامون و المان های نه چندان مرتبط هم الهام گیرد و آنها را به کار گیرد.
۱- صفحات کتاب بر این اساس تنظیم می شود : - صفحه بسم ا... . - صفحه تقدیم یا آرم ها. - صفحه عنوان . - صفحه شناسنامه . - مقدمه یا پیش گفتار . - فهرست مطالب . - فصول اصلی . - واژه نامه . - منابع یا مراجع . لازم به ذکر است موارد ۱ تا ۴ بالامی تواند به صورت زیر باشد . - صفحه بسم ا... و عنوان (در یک صفحه قرار گیرد ) - شناسنامه . - تقدیم (در صورتی که نیاز باشد ) ۲- شماره صفحات از ابتدایی ترین صفحه (بسم ا... ) شروع می شود به گونه ای که آخرین شماره صفحه کتاب نشان دهنده تعداد کل صفحات باشد . ۳- شروع فصل از صفحه فرد شروع می شود . ۴- یک سوم از صفحه شروع هر فصل باید خالی بماند . ۵- صفحات شروع فصل فاقد سر صفحه می باشد ولی شماره آن لحاظ می شود . ۶- شماره صفحات فرد در سمت چپ بالای صفحه و شماره صفحات زوج در سمت راست بالای صفحه قرار می گیرد. ۷- سمت چپ سر صفحه زوج نام کتاب و سمت راست سر صفحه فردنام فصل نوشته می شود . ۸ – فاصله سر صفحه تا اولین سطر متن کتاب باید ۱/۲ سانتیمتردر نظر گرفته می شود.
قطع های استاندارد کتاب:
اندازه هاي متداول براي توليد كتاب در هر كشور، به دو عامل اصلي مربوط است: ابعاد كاغذهاي رايج عملكرد یا ماهيت كتاب. (قطع کتاب های فارسی در ایران)
نام قطع کتاب ابعاد به سانتیمتر ابعاد حدودی استاندارد تعداد صفحه در یک طرف کاغذ کاغذ پیشنهادی برای شیت بندی رحلی بزرگ 23x33 B4 4 50x70 رحلی 21x28 A4 4 60x45 وزیری 16.5x23 B5 8 50x70 رقعی 14x21 A5 8 60x45 ربعی 12x16.5 B6 16 50x70 خشتی بزرگ 22x22 --- 6 50x70 خشتی کوچک 19x19 --- 6 60x45 پالتویی بزرگ 11.5x22 --- 12 50x70 پالتویی کوچک 10x19 --- 12 60x45 جیبی 8x16 --- 24 50x70
نکات مهم و قابل توجه در تایپ کتاب:
۱- حروف نگار (تایپیست) کل متن دست نوشته مولف یا مترجم را بر کاغذ A۴ ۲۹/۷ * ۲۱ سانتی متر و با فضای خالی یک سانتیمتر از هر طرف(بالا و پایین، چپ و راست ) تایپ کند . ۲-قلم (فونت) متن فارسی blotus با اندازه ۱۳ و در محیط word تایپ شود . ۳- مطالب لاتین متن با قلم فونت times new roman با اندازه ۱۰ تایپ شود . ۴-زیرنویس ها با همان قلم متن منتهی با دو اندازه کمتر تایپ شود زیر نویس فارسی با اندازه ۱۱ و زیر نویس لاتین با اندازه ۸ ۵- مطالب متن و زیر نویس باید به صورت متن تایپ شودitalic یا bold نشود ۶- زیرنویس یا توضیحات جداول،اشکال ،تصاویر،نمودارها و ...باید با همان قلم (فونت)(چه فارسی و چه لاتین )با یک شماره کمتر تایپ گردد. ۷- مطالب از ابتدای سطر شروع می شود و عقب نشینی ندارد . ۸-فاصله بین خطوط به صورت نرمال و به اندازه یک فاصله تایپی(1) normal باید در نظر گرفته شود .
مراحل چاپ کتاب
1- طراحی اولیه:بررسی وتصمیم گیری درمورد قطع، فونت، فاصله سطرها سرصفحه، پا صفحه، فصل بندی مصورسازی وهمچنین تعداد صفحات تقریبی ( براساس ضرایب فرمهای چاپی 8 وترجیحا 16)- و.سایرموارد... 2- حروفچینی و صفحهآرایی: الف- تایپ متون دست نویس و اسکن تصاویر و رسم نمودار و جداول و ... و اجرای سفارش طراحی اولیه .... ب- پریینت اولیه وغلط گیری ج- پرینت و غلط گیری نهایی د- تهیه نسخهنهای کتاب شامل صفحه عنوان- شناسنامه و متن کتاب با صحافی کامل 3- ارسال یک نسخه ازکتاب صحافی شده به همراه فرم درخواست مجوز توسط انتشارات و درج کد شابک (کد 13 رقمی شناسایی بینالمللی کتاب ISBN) به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت اخذمجوزقبل ازچاپ کتابهابه هیئت بررسی نشر کتاب ارجاع میگردد. این هیئت کتابها را پس از بررسی و مطالعه آن توسط کارشناس مربوطه که هر یک در رشته خاص متخصص می باشند به ناشر اعلام میگردند و در مواردی که نیاز به حذف و یا اصلاح بخشهایی از کتاب است با اشاره به صفحه و کلمه ویا جمله موردنظرناشر را در جریان قرار میدهند و ناشر موظف است که صفحات مورد نظر را بعد از اصلاح مجدد ارسال و منتظر پاسخ بماند و در بعضی موارد کتابها بدلایلی غیر قابل چاپ اعلام میگردد.این دلایل قانوناً باید بر اساس بخشنامه وقوانین شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد پس از تأیید کتاب توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز قبل از چاپ کتاب صادر میگردد. در این مجوز نام کتاب ، مؤلف، مترجم، قطع، تیراژ نوبت چاپ تاریخ وشماره درخواست و شابک کتاب اعلام گردیده است. پس از اخذ مجوز قبل از چاپ کتاب مراحل زیر انجام خواهد گرفت: 1- طراحی جلد که بر اساس موضوع، قطع و تعداد صفحه و علایق سفارش دهنده آماده میگردد 2- نسخه نهایی کتاب پس ازکنترل نهایی توسط انتشارات بانظارت سفارش دهنده جهت تهیه فیلم و زینک به لیتوگرافی ارسال میگردد و همچنین طرح جلد پس ازکنترل نهایی جهت تهیه فیلم و زینک چهار رنگ (تمام رنگی) به مراکز تهیه فیلم و زینک کامپیونری که با عنوان ایمیج ستر یا خروجی فیلم و یا پلیت ستر نیز شناخته میشوندارسال میگردند. 3- تهیه ملزومات چاپ مانند کاغذ ومقوا با کیفیت موردنظروقطع و مقدار مورد نیاز وتحویل آن به چاپخانه 4- ارسال زینک رنگی جلدومتن به چاپخانه و چاپ بر اساس برگ سفارش 5- صحافی آخرین قسمت تهیه کتاب می باشد که پس از مراحل تا و ترتیب و تجلید (توجلد گذاری) و برش کاری و بستهبندی (شرینگ) کتاب را آماده بازرسی مینمایند. 6- تعدادمعینی از کتابهای منتشره به همراه فرمهای مخصوص و کپی مجوز قبل از چاپ با تأیید چاپخانه به اداره ارشاد ارسال می گردد و بازرس اداره ارشاد بعد از مراجعه به صحافی و کنترل نمونه و تعداد کتب منتشره بر اساس مجوز کتاب در صورت عدم مغایرت فرم اعلام وصول را صادر و با این فرم صحافی اجازه تحویل کتاب را به انتشارات خواهد داشت. 7-انتقال کتابها پس از صدور نامه اعلام وصول به انبار و مراکز پخش کتاب
قراردادهای کتاب رو می شود به سه روش کلی تقسیم کرد: قرارداد مشارکتی، قرارداد درصدی، قرارداد واگذاری قرارداد مشارکتی : در این نوع قرارداد با نسبتی توافقی همراه با ناشر کتاب برای چاپ سرمایه گذاری کرده ، پس از چاپ ،تعدادی از تیراژ را به عنوان سهم مشارکت و حل التالیف/الترجمه دریافت می کنید. در این حالت معمولا امتیاز کتاب در اختیار شما است و می توانید برای تجدید چاپ کتاب هر اقدامی که دوست دارید انجام دهید . قرارداد درصدی : در قرارداد درصدی، معمولا کتاب برای همیشه پیش ناشر می ماند ولی او حق نداره بدون اجازه مولف کتاب رو به کس دیگه ای واگذار کنه قرارداد واگذاری : در این نوع قرارداد پس از دریافت مبلغی کتا بتون را برای همیشه به ناشر واگذار کرده ، هیج حقی نسبت به چاپهای بعدی نخواهید داشت.
نیازی به توضیح نیست که امتیاز کتاب در این حالت دست شماست .
در این نوع قرارداد درصدی از تیراژ ضربدر قیمت پشت جلد در هر نوبت چاپ به عنوان حق الزحمه شما پرداخت می شود. اگه نخواهیم کتابی رو با همکاری ناشر چاپ کنیم باید تمام مراحل دریافت مجوز برای چاپ کتاب را خود تان پیگیری کنید. در صورتی که کتاب تایید شد، شما می تونید سرمایه گذاری کرده و نسبت به چاپ کتاب اقدام نمایید . در این حالت توی فیپا - فهرست نویسی پیش از انتشار - و شناسنامه کتاب، مولف نام شما به عنوان عنوان ناشر ذکر می شود.
گران بودن هزینه های چاپ، تولید و پخش و ارسال پستی کاتالوگ، عدم دسترسی به وب سایت در صورت قطع اینترنت و ... باعث رشد روز افزون نرم افزارهای موبایل که به صورت آفلاین بر روی تلفن همراه قابل استفاده می باشند، گردیده است.